Efficiënt Vlaanderen
Efficiëntie. Je kunt er tegenwoordig alle kanten mee uit. Na voetbaltrainers en bedrijfsleiders, is ook de overheid al even in de weer met het concept. Zo spant elke sector zich vandaag in om een waterval aan statistisch materiaal te produceren, want alles moet te verantwoorden zijn en voldoen aan voorgeschreven kwaliteitsnormen. Het begrip heeft het ondertussen zelfs tot politiek toverwoord geschopt: als we de peilingen in Vlaanderen mogen geloven, wil de kiezer niets liever dan alle ballast wegsnijden en investeren in een maatschappij waarin verandering vooral meet- en controleerbaar is.
Wat we zelf doen, doen we beter. Het credo dat Vlaanderen met de dag overtuigender in zijn greep houdt, belooft dan ook een daadkrachtige cocktail van efficiëntie en kwaliteit. Duidelijke en doortastende plannen, wordt beweerd. Naast het aanlokkelijke en populaire denkbeeld dat de Vlaming er financieel beter van zal worden, biedt die streng-Vlaamse vooruitgangsvisie in de praktijk heel wat minder aantrekkelijke vooruitzichten.
Eerst en vooral zal Vlaanderen datgene creëren wat het nu stellig afzweert: een inefficiënte bovenbouw met een hoog kostenplaatje. Wie gaat er anders de kwaliteit en efficiëntie in ons landsdeel bewaken? Een voorproefje staat nu al in de steigers: de koepelorganisatie van de Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) vindt plots dat het tot haar takenpakket behoort een heleboel experts aan te stellen om werknemers in de kinderopvang te adviseren en te ondersteunen, ook al bevolkt een zelfde leger deskundigen de staf van het Vlaams Agentschap Kind en Gezin. De voordelen? Er kan niets meer fout lopen: iedereen zal eindelijk echt te weten komen hoe hij zijn job moet doen en er zal streng opgetreden kunnen worden bij afwijkingen. Daarenboven, door kennis op een versnipperde manier aan te bieden – iedere expert zijn domein en liefst binnen de eigen organisatie – wordt ook de verantwoordelijkheid prima verdeeld en afgeschoven, waardoor u voor wat overzicht ner- gens meer terecht kan. Al dat fraais heeft natuurlijk een prijskaartje. Maar wie zal het deren dat de kosten voor een tiental deskundigen in de kinderopvang het equivalent zijn van zo’n 100 extra opvangplaatsen? En kijk, de kwaliteitsbewakers doen nog een duit in het zakje: omdat elke kleine afwijking van de strenge regels bestraft zal worden, zullen er zelfs plaatsen verdwijnen. Vlaanderen dwingt de sectoren tot het uiterste om dan met het vingertje te zwaaien als er buiten de lijntjes gekleurd wordt. Zo moet in efficient Vlaanderen de kern wijken voor datgene wat die kern moet bewaken.
“De strenge regels en hoge mate van controle die een onafhankelijk Vlaanderen voor ogen heeft, voeden die argwaan”
Daarnaast benadrukt de nieuwe koers die Vlaanderen wil inslaan het nogal expliciet: het wantrouwen in onze maatschappij groeit. De strenge regels en hoge mate van controle die een onafhankelijk Vlaanderen voor ogen heeft, zijn er niet alleen een ver- uitwendiging van, ze voeden ook de argwaan. Met een streng controlerende overheid verliezen essen- tiële begrippen als verantwoordelijkheid en gezond verstand meer en meer hun bestaansrecht. Of wor- den in uw ideale wereld mensen die buiten de lijntjes kleuren ook onmiddellijk gevat en gecorrigeerd? En vindt ook u het logisch dat de kinderen van werken- de koppels voorrang krijgt in de crèche op die van een alleenstaande, werkzoekende moeder? Jazeker, want wat u wil is efficiëntie: geen tolerantie, maar professionalisme, geen ziekte of armoede in de kant, maar vooruitgang.
Nu de Vlaming stilaan op zichzelf terugplooit en de Waalse zondebok haar functie dreigt te verliezen, kiest Vlaanderen ervoor om nu, in het zog van de Nieuw-Vlaamse Alliantie, ook elke afwijking in eigen rangen weg te snijden. Een loodzware, dure en strenge overheidsstructuur zal de kwaliteit bewaken en nieuwe zondebokken opsporen. Het zal ongetwijfeld heel wat nieuwe cijfers en statistieken opleveren die de kracht van verandering meetbaar zullen aantonen, maar het zal Vlaanderen vooral met een dodelijke efficiëntie afslanken tot een intolerante, wantrouwige en koude plek.